Mütərəqqi müddəaların yer aldığı Konstitusiyamız
Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü siyasətin ana xətti konstitusiyamızın müddəalarına əsasən xalqa layiqli xidmət, vətəndaşa həssas münasibət məsələləri olub
Konstitusiya hər bir ölkənin ali hüquqi sənədidir. Yenidən müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycanın demokratikləşməsi və beynəlxalq standartlara uyğun milli qanunvericiliyinin yaradılması mühüm əhəmiyyət kəsb edirdi. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında xalqımızın demokratikləşmə və liberallaşmasına xidmət edən, insan hüquqlarının qorunmasında əlavə imkanlar açan mütərəqqi müddəalar öz əksini tapıb. Bu sənəd Azərbaycanda sosial-iqtisadi inkişafa paralel şəkildə hüquqi və siyasi islahatların da genişləndirilməsinə təminat yaradır. Təəssüf ki, 1918–1920-ci illərdə 23 ay mövcud olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövlətin əsas Qanununu qəbul edə bilməmişdi. Bu səbəbdən Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya quruluşunun tarixi əsasən SSRİ-nin tərkibində olduğu dövrə təsadüf olunur. Azərbaycanın ilk Konstitusiyası 1921-ci il mayın 19-da I Ümumazərbaycan Sovetlər Qurultayında qəbul edilib. Ulu Öndər Heydər Əliyevin xalq qarşısında xidmətləri danılmazdır. Dahi lider hər zaman Azərbaycan xalqının milli mənafeyini üstün tutub. Hətta sovet dönəmində belə, ulu öndər bu baxımdan qətiyyətli mövqe nümayiş etdirib. Belə ki, 1977-ci ildə SSRİ-nin yeni Konstitusiyası qəbul edildikdən sonra Azərbaycan SSR-in yeni Konstitusiya layihəsi hazırlanıb. 1978-ci il aprelin 2-də həmin layihə ilə əlaqədar Azərbaycan SSR Ali Sovetində məruzə ilə çıxış edən Ümummilli Lider Heydər Əliyevin təklifi ilə 73-cü maddə aşağıdakı redaksiyada verilib: “Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının dövlət dili Azərbaycan dilidir”. 1978-ci il aprelin 21-də Azərbaycan SSR-in sonuncu Konstitusiyası qəbul olunub. Burada Azərbaycan dilinə dövlət dili statusunun verilməsi Ümummilli Lider Heydər Əliyevin xalq qarşısında tarixi xidmətlərindən biridir. Həmin Konstitusiyaya 1980-ci illərin ikinci yarısından etibarən çoxsaylı əlavə və dəyişikliklər edilib. Bunun nəticəsində ilkin redaksiyaya münasibətdə əhəmiyyətli dərəcədə dəyişikliyə uğrayan Konstitusiya, 1995-ci ildə müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası qəbul edilənədək qüvvədə olub (1991-ci il 18 oktyabr tarixli “Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi haqqında” Konstitusiya Aktının müddəalarına zidd olmayan hissələrdə).
Müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının qəbul edilməsi dövlətimizin demokratik inkişafı və insan hüquqlarının qorunması baxımdan önəmlidir. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Konstitusiya komissiyası tərəfindən müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası layihəsi hazırlanmışdır. 1995-ci il noyabrın 12-də keçirilmiş referendumda seçicilərin 86 faizi iştirak etmiş və onların 91,9 faizi Konstitusiyanın qəbul edilməsinin lehinə səs vermişdir. Dövlətin Əsas Qanunu 1995-ci il noyabrın 27-də qüvvəyə minib. Çox müsbət haldır ki, Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında insanların hüquq və azadlığı, sərbəst fikir söyləmək haqqı ən öndə gəlir. Konstitusiya qəbul edildikdən sonra Azərbaycanda sürətli demokratik və sosial-iqtisadi inkişafa zəmin formalaşıb. İctimai-siyasi sabitliyi təmin edən, qlobal enerji layihələrinin təminatçısına çevrilən Azərbaycan dövləti daimi xalqın dəstəyini qazanıb. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası müstəqil dövlət quruculuğu prosesini tənzimləyən, demokratik inkişafa və sərbəst bazar iqtisadiyyatına təminat yaradan, cəmiyyətin siyasi, sosial, mədəni, iqtisadi həyatında tətbiq olunan əsas normaları özündə ehtiva edən, qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi istiqamətində hüquqi baza rolunu oynayan sənəddir. Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü siyasətin ana xətti konstitusiyamızın müddəalarına əsasən xalqa layiqli xidmət, vətəndaşa həssas münasibət məsələləri olub. Cənab Prezidentin “Universal dəyərlərə əsaslanan Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası bu gün də böyük hüquqi, siyasi və ideoloji potensiala malikdir və Azərbaycan xalqının firavanlığına xidmət edir” fikirləri, eyni zamanda onun bu günə kimi fəaliyyətində hər zaman real təcəssüm edib. Hazırda Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilən, nəticədə ölkəmizi regionun liderinə çevirən daxili və xarici siyasətin ardıcıllığının təmin olunması istər dövlətimiz, istərsə də ayrı – ayrılıqda hər bir vətəndaşımızın maraqlarına tamamilə cavab verir.
Rüstəmova Aybəniz Vilayət qızı, Avrasiya Universitetinin Humanitar fənlər və regionşünaslıq kafedrasının müdiri, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent